Trong những năm gần đây, hoạt động môi giới bất động sản tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản tăng trưởng. Tuy nhiên, việc thiếu minh bạch và quản lý lỏng lẻo đã dẫn đến nhiều rủi ro và gian lận trong giao dịch bất động sản. Để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và người mua, việc siết chặt hoạt động này trở nên cần thiết. Trong bài viết, bandatdongnai.land sẽ phân tích tình hình hiện tại và những quy định mới nhằm cải thiện lĩnh vực này.
Hiện trạng hoạt động môi giới bất động sản tại Việt Nam
Thiếu chứng chỉ hành nghề
Hoạt động môi giới bất động sản tại Việt Nam đang trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức về tính minh bạch và chuyên nghiệp. Theo thống kê từ Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VNREA), hiện có khoảng 300.000 cá nhân đang hoạt động tại các tổ chức kinh doanh dịch vụ bất động sản trên toàn quốc. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 40.000 trong số này có chứng chỉ hành nghề, phần còn lại chủ yếu hoạt động tự do, không qua đào tạo chính quy và không chịu sự quản lý của các cơ quan nhà nước.
Tỷ lệ người có chứng chỉ hành nghề hiện nay chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng số người đang hoạt động. Điều này cho thấy một phần lớn lực lượng hoạt động trong tình trạng thiếu chuyên nghiệp. Những người này thường không có kiến thức đầy đủ về pháp lý và quy trình giao dịch bất động sản, dẫn đến việc cung cấp thông tin thiếu chính xác và không đảm bảo quyền lợi cho khách hàng.
Hoạt động tự do và tự phát
Phần lớn các môi giới hoạt động tự do và tự phát, không được đào tạo bài bản. Họ thường tham gia thị trường mà không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức chuyên môn, kỹ năng giao tiếp và đạo đức nghề nghiệp. Điều này dẫn đến nhiều hệ lụy, bao gồm cả việc môi giới không thể cung cấp thông tin chính xác, gây ra những rủi ro cho cả người mua và người bán bất động sản.
Chiêu thức quảng cáo sai sự thật
Một trong những vấn đề nổi cộm hiện nay là việc các nhà môi giới thiếu trung thực trong quảng cáo sản phẩm. Nhiều môi giới sử dụng các chiêu thức quảng cáo sai sự thật để thu hút khách hàng, như đăng nhà giá ảo không có thật, sử dụng hình ảnh không đúng với thực tế, và tư vấn khách hàng mua nhà tại dự án khác so với thông tin đã quảng cáo. Những hành vi này không chỉ làm mất niềm tin của nhà đầu tư và người mua, mà còn làm xấu đi hình ảnh của lực lượng môi giới chân chính.
Thu phí dịch vụ cao
Mức phí dịch vụ trong hoạt động môi giới hiện nay cũng là một vấn đề đáng chú ý. Theo thống kê, mức phí dịch vụ mà các môi giới thu từ người bán thường dao động từ 2-3% giá trị của bất động sản, trong khi đó mức phí từ người mua là khoảng 1-2%. Đây là mức phí khá cao, đặc biệt khi so sánh với chất lượng dịch vụ và tính chuyên nghiệp mà nhiều môi giới hiện nay cung cấp.
Quản lý lỏng lẻo
Mặc dù đã có các quy định xử phạt cho các hành vi vi phạm của môi giới bất động sản, việc quản lý hoạt động của lực lượng này vẫn bị coi là lỏng lẻo. Hiện tại, đây được xem là ngành nghề gần như không có “rào cản” khi gia nhập hoặc rút lui. Điều này tạo điều kiện cho nhiều người thiếu chuyên môn và không có đạo đức nghề nghiệp tham gia thị trường, gây ra nhiều hệ lụy cho cả nhà đầu tư và người mua.
Cần thiết có cơ chế pháp luật ràng buộc
Thực tế này cho thấy cần có một cơ chế pháp luật ràng buộc vai trò và trách nhiệm của lực lượng môi giới bất động sản trong việc tư vấn và cung cấp thông tin. Việc này không chỉ bao gồm các thủ tục pháp lý của sản phẩm, dự án bất động sản mà còn đảm bảo bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và người mua nhà khi tham gia giao dịch. Hơn nữa, cần khẳng định rằng hoạt động môi giới bất động sản là một ngành nghề chính thống trong xã hội, đòi hỏi người hành nghề phải có chứng chỉ và kiến thức chuyên môn vững vàng.
Những vấn đề nêu trên cho thấy một bức tranh toàn cảnh về hiện trạng hoạt động môi giới bất động sản tại Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của việc nâng cao tính chuyên nghiệp và minh bạch trong lĩnh vực này. Việc siết chặt quản lý hoạt động môi giới bất động sản không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch mà còn góp phần xây dựng một thị trường bất động sản lành mạnh và phát triển bền vững.
Những quy định mới quan trọng trong Luật Kinh doanh bất động sản 2023
Luật Kinh doanh bất động sản 2023 (sửa đổi), có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, đã giới thiệu nhiều quy định mới nhằm siết chặt hoạt động môi giới bất động sản. Những điểm nổi bật của Luật này bao gồm:
Chứng chỉ hành nghề bắt buộc
Theo Điều 61 của Luật Kinh doanh bất động sản 2023, tất cả cá nhân hành nghề môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề. Điều này đồng nghĩa với việc, cá nhân không được hành nghề tự do như hiện nay mà phải hoạt động trong một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản hoặc một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản.
Quy định này nhằm đảm bảo rằng tất cả nhà môi giới đều có kiến thức chuyên môn và tuân thủ các quy định pháp luật, góp phần nâng cao chất lượng và độ tin cậy của dịch vụ môi giới bất động sản.
Quy định thanh toán qua ngân hàng
Điều 48 của Luật yêu cầu các chủ đầu tư dự án và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản phải nhận tiền thanh toán theo hợp đồng kinh doanh bất động sản từ khách hàng thông qua tài khoản mở tại chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam hoặc các tổ chức tín dụng trong nước.
Điều này cũng áp dụng cho thù lao và hoa hồng của môi giới bất động sản, giúp kiểm soát công khai và minh bạch các giao dịch tài chính, đồng thời giúp Nhà nước có thể thực hiện việc chống thất thu thuế một cách hiệu quả hơn.
Tác động của các quy định mới
Loại bỏ môi giới không chuyên
Theo ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ bất động sản Hà Nội, những quy định mới sẽ loại bỏ các môi giới bất động sản không chuyên nghiệp, tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và minh bạch hơn. Việc yêu cầu chứng chỉ hành nghề giúp sàng lọc những người không đủ năng lực và đạo đức nghề nghiệp, đảm bảo chỉ những người có chuyên môn cao và tuân thủ quy định pháp luật mới có thể hành nghề.
Ngăn chặn chiêu trò lừa đảo
TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch VNREA, nhấn mạnh rằng để thích nghi với các quy định siết chặt của Luật Kinh doanh bất động sản mới, môi giới bất động sản cần nắm vững các quy định pháp luật mới liên quan đến thị trường bất động sản.
Việc này bao gồm việc trau dồi kiến thức đàm phán giao dịch, sử dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình làm việc và tham gia các sự kiện của ngành bất động sản thông qua các tổ chức xã hội nghề nghiệp. Điều này sẽ giúp giảm thiểu các chiêu trò lừa đảo trong quảng cáo và tư vấn bất động sản, bảo vệ quyền lợi của khách hàng.
Kiểm soát tài chính công khai
Việc bắt buộc thanh toán qua tài khoản ngân hàng không chỉ giúp minh bạch hóa các giao dịch tài chính mà còn giúp kiểm soát và theo dõi các khoản thu nhập từ hoạt động môi giới, giúp Nhà nước chống thất thu thuế. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường tính minh bạch và công khai trong thị trường bất động sản.
Nâng cao chất lượng dịch vụ
Quy định mới đòi hỏi các môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề và hoạt động trong các doanh nghiệp chính thức, điều này sẽ góp phần thúc đẩy chất lượng dịch vụ môi giới. Những môi giới có chứng chỉ hành nghề sẽ có kiến thức chuyên môn và kỹ năng giao dịch tốt hơn, đảm bảo cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho khách hàng.
Có thể thấy, những quy định mới trong Luật đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc siết chặt và nâng cao tính minh bạch, chuyên nghiệp. Các quy định này không chỉ bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và người mua mà còn góp phần xây dựng một thị trường bất động sản lành mạnh, phát triển bền vững.
Lời kết
Việc siết chặt hoạt động môi giới bất động sản là một bước tiến quan trọng nhằm tạo ra thị trường bất động sản minh bạch và lành mạnh. Các quy định mới trong Luật Kinh doanh bất động sản 2023 không chỉ bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và người mua mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ môi giới, góp phần vào sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản Việt Nam.
